Türkiye’de Ambulans Hizmetleri ve Ambulans Araçlarının Tarihçesi

Ambulans hizmetlerinin ülkemiz topraklarında hayata geçmesi Osmanlı döneminden itibaren başlamıştır. Osmanlı Devleti 1865’de Cenevre Sözleşmesi’ni kabul etmiştir. Bu anlaşma gereği 1867’de Ömer Paşa, Abdullah Bey ve Doktor Kırımlı Aziz Bey “Mecruhin ve Mardayı Askeriyeye İmdat ve Muavenat”ın isimli Derneğinin kurulmasına öncülük etmişlerdir.

Daha sonra padişah Abdülhamit bu derneğe başkanlık yaparak adını “Osmanlı Hilali Ahmer Cemiyeti” olarak değiştirmiştir. 1907’de Londra’da Kızılhaç’ın toplantısına katılan Dr. Besim Ömer Paşa, Hilali Ahmer Cemiyeti’ni Kızılhaç üyeliğine kabul ettirmiştir. 5,6 1911’de Dr. Besim Ömer Paşa tarafından altı ay süreli hemşirelik kursu düzenlenmiştir. Aynı yıl İstanbul Aksaray yangınında, ülkemizdeki ilk acil yardım organizasyonu Türk Hilali Ahmer Cemiyeti tarafından, ilkyardım ekipleri ve aş ocakları kurulmuştur. Evleri yananlara barınma olanağı sağlanması gibi hizmetlerle gerçekleştirilmiştir. Cemiyet, Birinci Dünya ve Kurtuluş savaşlarında, askeri sağlık teşkilatıyla işbirliği yaparak yaralılara hizmet vermiştir.

1911-1912 yıllarında İtalyanlarla Trablusgarp’ta yapılan savaşta, develerle cephelerden hasta ve yaralı taşındığı, yine bu dönemde içinde röntgen cihazları bulunan ambulansların kullanıldığı bildirilmektedir. Daha sonraları ambulans işlevi görecek şekilde  develerin her iki yanına arkalıklı sandalyeler takılarak yaralı taşımaya daha uygun hale getirilmeye çalışılmıştır.

29 Ekim 1923 tarihinde, Atatürk önderliğinde Türkiye Cumhuriyeti kurulmuştur. Genç Cumhuriyet’in 1930 yılında çıkarmış olduğu Umumi Hıfzıssıhha Kanunu’yla, ilk tıbbi imdat ve yardım teşkilatının kurulması görevi belediyelere verilmiştir. Aynı kanunla, hastane dispanser, doğum evleri kurulması da belediyelerin görevleri arasına girmiştir.

Kızılay, 1960’lı yıllarda ilkyardım kursları açmaya başlamış ve St. Jones Yardım Organizasyonu’nun ilkyardım kitabının Türkçe’ye çevirisini yapmıştır. 1962’de Sakatların Rehabilitasyonu Derneği ve Ankara Üniversitesi Tıp Fakültesi işbirliği ile Ankara’da ilk ve acil yardım kursları düzenlemiştir. 1970’den sonra bu kurs, Türkiye Trafik Kazaları Yardım Vakfı tarafından öğretmen, polis, memur ve öğrencilere sertifikalı eğitimler olarak verilmeye devam edilmiştir.

Yakın Dönemde Ambulansın Gelişimi

1961 yılında çıkarılan 224 sayılı “Sağlık Hizmetlerinin Sosyalleştirilmesi Hakkında Kanun” ile, sağlık hizmetlerinin yurdun ücra köşesindeki vatandaşın ayağına kadar götürülmesini hedef tutan yeni bir hizmet anlayışı ve uygulaması getirildi. 1982 Anayasasının 41. ve 56. maddeleri ile “Sağlık, yalnız hastalık ya da sakatlığın bulunmayışı değil, bedenen, ruhsal ve sosyal yönden tam bir iyilik hâlidir.” Şeklindeki tanım benimsenmiş ve sağlık hizmetlerinden yararlanmada eşitlik sağlanarak bu hizmet devlet güvencesi altına alınmıştır.

Ülkemizde ambulans hizmetlerini de içerecek şekilde acil sağlık hizmetlerine, 1985 yılında Ankara Numune Hastanesi başlanmıştır. Bünyesinde kurulan “Hızır Acil Servis” ile başlanmıştır, tüm taşımacılık faaliyetleri resmiyet kazanmıştır. 1986 yılında Ankara, İstanbul ve İzmir’de “077” telefon numarası ile ulaşılan, “077 Hızır Acil Servisi” adıyla ilk kez taşımacılık ve hastane öncesi acil sağlık hizmetleri verilmeye başlanmıştır. Ambulans hizmetleri için, birim, sürücü, ambulans 112 araçları, iletişim araçları, yakıt gibi ihtiyaçlar büyükşehir belediyeleri tarafından, sağlık personeli ve tıbbi malzemeler de Sağlık Bakanlığı tarafından karşılanmıştır.

Baran Ambulans; çalışanlarının iş sağlığı ve güvenliğini sağlamak için gerekli yasal ve müşteri şartlarına uygun olan işlemleri yapmaktadır. Bu işlemleri sağlamak için gerekli araçları noksansız olarak bulundurmayı hedef ilke olarak benimsediğinden, İş Sağlığı ve Güvenliği konusunda “önce güvenlik” ilkesine inanarak yaklaşmaktadır. Bu ilkenin uygulanabilmesi için tüm çalışanlar yaptıkları işlerde iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin kurallara kesinlikle riayet edeceklerdir. Çünkü hiçbir iş, çalışanlarımızın can güvenliğini ve sağlığını tehlikeye sokacak kadar acil ve önemli değildir.

Kaynak: file:///C:/Users/hp/Documents/NOTES/tipetigi21-3-3.pdf